Strengere en vroegtijdige aanpak van re-integratie

Hervorming re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers

De federale ministerraad keurde op 11 april 2025 een ontwerp van koninklijk besluit goed dat de re-integratie van arbeidsongeschikte werknemers grondig hervormt. Het ontwerp, dat kadert in het regeerakkoord en het bredere plan tegen langdurige arbeidsongeschiktheid, brengt een reeks belangrijke wijzigingen aan in de codex over het welzijn op het werk. Deze veranderingen zullen ook een directe impact hebben op de werking van preventieadviseurs-arbeidsartsen én op de samenwerking met andere actoren zoals behandelende artsen, adviserend artsen en werkgevers.

Waarom deze hervorming?

De hervorming maakt deel uit van een breder federaal plan om langdurige arbeidsongeschiktheid aan te pakken. Doel is om werknemers sneller en duurzamer terug te begeleiden naar werk, door alle betrokkenen meer verantwoordelijkheid en duidelijkere opdrachten te geven.

De aanpassingen gaan uit van vroegtijdige opvolging, nauwere samenwerking tussen artsen en actoren, en het vermijden van onnodige inactiviteit. Ze leggen zowel preventieve als curatieve accenten.

Sneller starten met re-integratie: De werkgever krijgt de mogelijkheid om al vanaf het begin van de arbeidsongeschiktheid een re-integratietraject op te starten. Daarnaast wordt hij verplicht om na acht weken afwezigheid een inschatting van het arbeidspotentieel te laten maken door de arbeidsarts (of verpleegkundig personeel). Indien daaruit blijkt dat de werknemer nog arbeidsmogelijkheden heeft, moet uiterlijk tegen de zesde maand na de uitval een re-integratietraject gestart worden.
Betere samenwerking tussen artsen: Met toestemming van de werknemer wordt het mogelijk voor de arbeidsarts om rechtstreeks overleg te plegen met de behandelend arts en de adviserend arts, via het op te richten TRIO-platform. Hierdoor moet informatie sneller en doelgerichter uitgewisseld kunnen worden. Ook het re-integratieverslag en het formulier met de beoordeling worden verplicht gedeeld met de adviserend en behandelend arts.
Nieuw informeel traject en preventieve re-integratie: De werknemer die nog aan het werk is maar gezondheidsproblemen ervaart, kan samen met de werkgever en arbeidsarts preventief nagaan of aangepast werk of werkpostaanpassingen mogelijk zijn om uitval te vermijden. De werkgever kan daarvoor het advies van de arbeidsarts inwinnen, die binnen 10 werkdagen contact opneemt met de werknemer. Zo ontstaat een laagdrempelig en vroegtijdig kanaal om verzuim te voorkomen.
Verplichte contactprocedure bij afwezigheid: Elke werkgever zal voortaan in het arbeidsreglement een duidelijke contactprocedure moeten opnemen voor zieke werknemers. Die moet bepalen wie wanneer contact opneemt, hoe vaak dat gebeurt en welke informatie gedeeld wordt. Het doel is om het contact met langdurig afwezigen te behouden, zonder de aard van hun afwezigheid in vraag te stellen.
Maatregelen bij afwezigheid op uitnodiging: Als een werknemer herhaaldelijk niet ingaat op een uitnodiging voor re-integratie (3 keer binnen 3 maanden, met minstens 14 dagen tussen), wordt het re-integratietraject automatisch beëindigd. De arbeidsarts moet dit melden aan de adviserend arts én de werkgever. Belangrijk: de uitnodiging moet duidelijk vermelden dat niet opdagen kan leiden tot sancties vanuit de ziekteverzekering.
Mogelijkheid tot re-integratie bij andere werkgevers: Het wordt mogelijk om ook werk buiten de eigen onderneming op te nemen in een re-integratieplan. In dat geval moet er een formeel aanbod zijn van de andere werkgever én toestemming van de arbeidsarts wanneer het om een progressieve werkhervatting gaat.
Doorverwijzing bij definitieve ongeschiktheid: Indien de werknemer definitief ongeschikt blijkt voor het overeengekomen werk, moet de arbeidsarts voortaan ook zorgen voor een doorverwijzing naar de juiste dienst van het Gewest of de Gemeenschap voor verdere begeleiding.

Wanneer treden de nieuwe regels in werking?

De wijzigingen gaan in vanaf 1 januari 2026. Ze gelden niet voor trajecten die al opgestart zijn vóór deze datum. Vooraf wordt het ontwerp nog voorgelegd aan de Raad van State, de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk en de Gegevensbeschermingsautoriteit.

Voor de preventiediensten, en in het bijzonder arbeidsartsen, betekent dit:

Meer verplichtingen in kortere tijd, o.a. arbeidspotentieelinschatting binnen 10 dagen, sneller overleg opstarten (niet evident gezien het gekende structurele tekort)
Intensievere samenwerking met curatieve geneeskunde
Een grotere rol in het vroegtijdig signaleren van problemen, zelfs nog vóór werkhervatting of ziekte
Een intentie van administratieve en communicatieve vereenvoudiging via TRIO, maar hiervoor is wel eerst nog verdere uitwikkeling van het platform nodig en nood aan duidelijke afspraken over toestemming, gegevensdeling en opvolging