Psychische stoornissen vormen een groeiend wereldwijd probleem. Toch is er nog heel wat onbegrip voor mensen met psychische problemen. Onbegrip en stigmatisering zijn in de eerste plaats het resultaat van een gebrek aan kennis. Om een groot aantal mensen te bereiken die geen gezondheidswerkers zijn is er een wetsvoorstel ingediend dat de component geestelijke gezondheid als een integraal onderdeel wil integreren in de eerste-hulp-opleiding.
Nu de medische begeleiding de afgelopen dertig jaar aanzienlijk is geëvolueerd, patiënten met psychische klachten grotendeels ambulant worden behandeld en de covidcrisis het topic hoog op de agenda heeft gebracht, kan je verwachten dat er een afname zou zijn van stereotype voorstellingen van mensen met psychische stoornissen. Maar dat is niet eenduidig het geval.
De stigmatisering van mensen die lijden aan psychische stoornissen heeft heel wat negatieve gevolgen: gevoelens van schaamte, schuld, minderwaardigheid en de overtuiging dat er geen uitweg is. De eerste reactie is om niet op zoek te gaan naar een diagnose en zo de eerste hulp uit te stellen. Toch is vroegtijdige opsporing essentieel om de ziekte beter te kunnen beheersen.
Stigmatisering is in de eerste plaats het resultaat van een gebrek aan kennis en de oplossingen berusten op een aantal factoren: informatie, vorming, ontmoetingen en respect voor fundamentele rechten.
Om een groot aantal mensen te bereiken die geen gezondheidswerkers zijn en om het aantal bewustmakingskanalen te vergroten, beoogt dit wetsvoorstel de component geestelijke gezondheid te integreren in de eerstehulpopleiding, niet als een optionele module maar als een integraal onderdeel van de opleiding. Net zoals fysieke eerste hulp wordt verleend totdat een medische behandeling kan worden verkregen, is het onderdeel geestelijke gezondheid niet bedoeld om verzorgers op te leiden, maar eerstehulpverleners te leren hoe ze zich op de juiste manier moeten gedragen bij mensen die lijden aan psychische stoornissen.
Het wetsvoorstel werd ingediend door Laurence Hennuy (Ecolo) en Kathleen Pisman (Groen) en zou wijzigingen aanbrengen aan Boek I, Titel 5, van de Codex over het welzijn op het werk.
Het Rode Kruis heeft een gratis inleidende onlinesessie ontwikkeld over “eerste hulp bij psychische problemen”. Deze introductiecursus gaat niet over het stellen van diagnoses, maar over het herkennen van mogelijke signalen, het bieden van basisondersteuning en het aangeven van de eigen grenzen. Dat is de inhoud die in de module over geestelijke gezondheid aangebracht zal worden tijdens de EHBO-opleiding, en in 3 uur gegeven kan worden.
Het verwachte voordeel van het opnemen van geestelijke gezondheid in de eerstehulptraining, is dat eerstehulpverleners zullen begrijpen dat lichamelijke gezondheid en geestelijke gezondheid een en hetzelfde zijn, wat zal helpen om enerzijds de onwetendheid en anderzijds ook de vooroordelen en stigmatisering waarmee mensen met psychische stoornissen te maken hebben, te verminderen.