Het gehoor van Belgische jongeren lijkt de laatste jaren te verbeteren. Bij de groep 18- tot 22-jarigen in 2023 is het aandeel jongeren met beginnende gehoorschade maar liefst 7,2% lager dan bij hun toenmalige leeftijdsgenoten in 2008. Bovendien gaan ook de +22-jarigen die tijdens hun job aan lawaai blootgesteld worden, er minder snel op achteruit, mits een goede preventieve aanpak. Dat blijkt uit een onderzoek van externe preventiedienst Liantis bij 636.268 werknemers tussen 2008 en 2023.
Gehoortesten
Tussen 2008 en 2023 onderzocht Liantis honderdduizenden medewerkers. Van 636.268 verschillende werknemers werd hun allereerste gehoortest bij Liantis opgenomen in het onderzoek.
“We wilden graag onderzoeken of we de negatieve effecten van beroepsmatige blootstelling aan lawaai konden bevestigen op onze gehoortesten en nagaan of er positieve effecten te merken waren door preventieve acties. Daarom voerden we eerst een analyse uit op het gehoor van een gezonde, jonge populatie die nog niet beroepsmatig blootgesteld was aan geluid”, vertelt onderzoeker Tom Geens van Liantis.
Maar bij de analyse van deze subgroep van 82.779 werknemers tussen 18 en 22 jaar stelden ze iets opvallends vast. Er was een verschil tussen de eerste gehoortesten van 5.710 jongere werknemers in 2008 en 5.013 jongere werknemers in 2023. Jongeren legden in 2023 betere gehoortesten af dan in 2008. De evolutie van het voorkomen van noisedips werd onderzocht (verschillen van meer dan 10 dB tussen opeenvolgende geteste frequenties binnen hetzelfde oor). Noisedips zijn een indicator van beginnende gehoorschade, dus hoe minder noisedips, hoe beter. Het aandeel noisedips bij jongeren nam af van 57,2% naar 50,0%. De jongeren van vandaag starten hun carrière gemiddeld gezien dus met een beter gehoor dan vroeger.
Meer sensibilisering en bescherming
Liantis trok met de resultaten naar Annick Gilles, professor aan de Universiteit Antwerpen en hoofdaudioloog in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. Voor haar verbazen de resultaten wel, maar ze is toch ook tevreden. “In de curatieve sector krijgen we meestal pas zicht op de kwaliteit van het gehoor van patiënten als er al klachten zijn en er dus al gehoorschade is opgetreden. De gegevens van Liantis zijn in dit opzicht wel uniek omdat het hier over een grote groep jongere werknemers gaat die nog géén gehoorschade opgelopen hebben als gevolg van het werken in lawaaierige omstandigheden.
Uiteraard is gehoor of enige gehoorschade altijd een optelsom van zowel professionele als vrijetijd lawaaiblootstelling en een verbetering wijst aldus op een algemeen beter zorg dragen voor het gehoor. Voor mij is deze verbetering doorheen de jaren een positief verhaal dat aantoont dat betere wetgeving en sensibilisatiecampagnes vanuit de overheid weldegelijk hun vruchten afwerpen”, vertelt professor Gilles.
Belang van gehoorbescherming
Het essentieel om aandacht te blijven besteden aan gehoorbescherming, zowel op als naast het werk. Daarom worden werkgevers aangemoedigd om gehoorbescherming op de werkvloer te promoten en werknemers bewust te maken van de risico’s van langdurige blootstelling aan lawaai.
“Als we nu de resultaten van de 553.489 werknemers ouder dan 22 onder de loep nemen zien we - naast een gelijkaardige geleidelijke verbetering van circa 7.3% - bijkomend de verwachte negatieve impact van beroepsmatige lawaaiblootstelling én de positieve impact van het gebruik van gehoorbescherming op het werk. Dat zien we bijvoorbeeld bij werknemers blootgesteld aan lawaai dat hoger of gelijk is aan 89 dB (denk aan een zware vrachtwagen op 10 meter) en die hun gehoorbescherming niet op de juiste manier gebruiken. Als we daar het jaar 2008 vergelijken met het jaar 2023 zien we dat het aandeel noisedips slechts met 1.8% afneemt, wat beduidend minder is dan wanneer de blootstelling lager is en/of het gebruik van beschermingsmiddelen beter.