In 2023 voerde het HIVA-Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving (kortweg HIVA) een studie met als titel “Wat is de welzijnsimpact van atypische arbeidstijden in de bewakingssector?”. De studie werd gefinancierd door het Fonds voor de Bestaanszekerheid van de Bewaking (FBZB), het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) en het Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV).
Het onderzoek
Je kan hier het volledige onderzoek bekijken: Wat is de welzijnsimpact van atypische arbeidstijden in de bewakingssector? Onderzoek naar de impact van de arbeidsorganisatie op de bewakingsagent en zijn bioritme.
Dit onderzoek bestudeert de prevalentie en de gevolgen van atypische arbeidstijden in de bewakingssector. Op basis van een representatieve enquête bij 497 bewakingsagenten (in de sector werken immers 15.331 personen) wordt de arbeidstijdregeling in de Belgische bewakingssector aan de hand van acht arbeidstijdkenmerken getypeerd:
- Nachtdiensten
- Weekenddiensten
- “Quick returns” (weinig tijd tussen de diensten)
- Roosterautonomie
- Dienstlengte
- Oproepbaarheid
- Onregelmatige uren
- verplaatsingstijd
Vervolgens wordt het fysiek, mentaal en sociaal welzijn van bewakingsagenten onderzocht evenals het verband tussen specifieke arbeidstijdkenmerken en welzijnsuitkomsten. De resultaten tonen onder andere aan dat roosterautonomie consistent positief verbonden is met goede welzijnsuitkomsten, in tegenstelling tot onregelmatigheid en oproepbaarheid.
Naast welzijnsimpact en de relatie met arbeidstijdkenmerken wordt ook nagegaan hoe werknemers de houdbaarheid van hun job zelf inschatten. Voor de verschillende houdbaarheidscomponenten die onderzocht worden (zoals inspraak en de leeftijd tot wanneer het werk houdbaar wordt geacht), zijn er aanwijzingen dat de bewakingssector slecht scoort.
Ten slotte wordt via een vignette-experiment onderzocht in welke mate werknemers willen gecompenseerd worden voor atypische arbeidstijden ten opzichte van een klassieke job waarbij uitsluitend overdag wordt gewerkt.